MIJN HANDPROTHESES
De hand functioneert door een ingenieus en minutieus samenspel van weefsels en structuren en is in staat een zeer grote diversiteit aan opdrachten van ons brein uit te voeren: met veel kracht werktuigen en machines bedienen, maar ook met grote snelheid, precisie en passie een instrument bespelen. Liefhebben, maar ook vechten. Doven ‘praten’ met hun handen, blinden ‘lezen’ ermee.
De hand is echter ook, juist door zijn bouw, een kwetsbaar orgaan. Omdat de botten, banden en spieren van de hand en onderarm zeer nauw met elkaar verbonden zijn, een klein letsel aan je hand kan grote gevolgen hebben voor je dagelijks functioneren.
Voordat een prothese wordt aangemeten moet je veel vragen beantwoorden. Je moet over verschillende aspecten nadenken alvorens tot een geschikte keuze te kunnen komen, bijv.:
- Hoe belangrijk is het uiterlijk van de prothese voor mij?
- Zal een prothese een meerwaarde voor mij hebben in mijn dagelijkse activiteiten?
- Zal ik mij prettiger voelen met of zonder prothese, of hangt dit af van de situatie of de activiteit?
Bij het dragen van geen prothese
- Geen extra gewicht.
- Meer bewegingsvrijheid.
- Vaker een asymmetrische houding bij activiteiten,waardoor kans op overbelastingsklachten van de andere arm en van de rug.
Bij het dragen van een prothese
- Een prothese is een hulpmiddel (en vervangt niet de mogelijkheden van een eigen hand). Een prothese heeft geen ‘gevoel’. Je moet bij gebruik van een prothese altijd kijken naar wat je doet, om bijvoorbeeld te voorkomen dat je een voorwerp beschadigt door er te hard in te knijpen.
- Een prothese kan gebruikt worden om spullen te dragen op de onderarm (bijvoorbeeld een handdoek), voorwerpen te ondersteunen (bijvoorbeeld een dienblad), te duwen (bijvoorbeeld een lade/kastdeur dichtdoen), iets tegen te houden of te fixeren (bijvoorbeeld papier tegenhouden bij het schrijven).
- Een prothese met grijpfunctie geeft je de mogelijkheid om voorwerpen op te pakken of vast te houden.
Welk type prothese het meest geschikt is, verschilt van persoon tot persoon.
- Lichamelijke mogelijkheden
- Een korte stomp of een stomp met benige uitsteeksels kan het fitten van een prothese bemoeilijken. Een orthopedisch instrumentmaker kan je adviseren wat in jou specifieke situaties mogelijk is.
- De lichamelijke belastbaarheid van bijvoorbeeld de schouder of de rug kan van invloed zijn. De ene prothese is zwaarder dan de andere, en je moet het extra gewicht van de prothese langere tijd zonder problemen kunnen dragen.
- Irritatie van de huid op de stomp kan een rol spelen, of extra gevoeligheid van de huid, bijvoorbeeld door transplantaties.
- Voor een myo-elektrische prothese is het nodig dat je de spiersignalen kunt leveren die nodig zijn om de prothese te bedienen. Als dit aan de orde is zullen de spiersignalen gemeten moeten worden.
Wat verwacht je van de prothese?
- Ligt het accent met name op het uiterlijk of op het gebruik?
- Wil je een prothese omdat je je daarmee prettiger voelt als je op visite of naar feestjes gaat, of wil je de prothese tijdens het klussen gebruiken?
Bij het kiezen van een type prothese is het belangrijk om uitgebreid te inventariseren waar je de prothese precies voor wilt gaan gebruiken. Een ergotherapeut kan de activiteiten die je met de prothese wilt kunnen doen samen met je doornemen.
- Wil je de prothese bij al jouw dagelijkse activiteiten gaan gebruiken of alleen bij bepaalde specifieke activiteiten?
- Hoeveel precisie en kracht is daarbij nodig?
- Verwacht je dat de prothese vuil wordt bij het gebruik?
Over het algemeen kan gesteld worden dat de prothesehand zal functioneren als ondersteunende hand voor je andere hand. Voor het ongeval had ik nog nooit een handprothese van dichtbij gezien. Ik wist ook niet hoe een handprothese functioneerde. Na te hebben nagedacht over al deze vragen kon ik samen met de ergotherapeut een verstandige keuze maken en te kiezen voor wel of geen prothese en welke.
De keuzes en de eisen die ik had gesteld waren:
- Elektrische handprothese
- Sterk en robuust
- Uiterlijk niet zo belangrijk
- Functionaliteit
- Meerwaarde
- Klussen
Na de keuze realiseerde ik me dat ik voor rest van mijn leven afhankelijk was van een handprothese om nog een beetje 2 handig te kunnen blijven functioneren.Uiteraard heb je zelf de keuze om wel of geen prothese te dragen en welke. Goed advies is daarbij erg belangrijk en een welkome aanvulling
Na de keuze realiseerde ik me dat ik voor rest van mijn leven afhankelijk was van een handprothese om nog een beetje 2 handig te kunnen blijven functioneren. Uiteraard heb je zelf de keuze om wel of geen prothese te dragen en welke. Goed advies is daarbij erg belangrijk en een welkome aanvulling.
Voor mij werd een prothese van OttoBock DMC (Dynamic Mode Control) geadviseerd, tevens kreeg ik er een Elektrogrijper bij voor het klussen.Grijpers helpen bij alledaagse werkzaamheden. Dankzij de aanzetstukken kun je de hand en grijper eenvoudig afwisselen. De robuuste grijper heeft extra grijpkracht en verstelbare grijpvlakken. Als je veel handenarbeid verricht, is de elektrogrijper een nuttig hulpstuk. Voordat de eerste prothese klaar was had ik al geoefend in het UMGC op het aansturen van een prothese d.m.v. spierspanning. Ook werd de plaats bepaald waar later de sensoren in de prothesekoker geplaatst zouden worden.
Myo-elektrische protheses maken gebruik van de elektrische signalen die worden gegenereerd door de spieren in het resterende deel van de arm. Deze elektrodes worden opgepikt door elektrodes die in de koker tegen de huid aanzitten.
Toen de stomp genoeg hersteld was werd een koker op maat gemaakt en verder afgewerkt door de orthopedische instrumentenmaker van het OIM in Haren.De DMC prothese functioneert goed en is erg robuust,krachtig en betrouwbaar (alleen de greep vormen zijn beperkt)
Protheses die via schouderbandjes werken heb ik nooit overwogen om te gebruiken. Ik heb ooit eens een keer met 1 geoefend maar ik kon er niet goed mee omgaan. Sommige mensen kunnen er erg goed mee functioneren en bovendien zijn ze niet afhankelijk van elektronica of batterijen.
Ik gebruik mijn prothese gedurende de hele dag bij tal van activiteiten: werk, klussen, huishouding, fietsen enz. Ook is het prettig om af en toe de prothese niet te dragen en zo de kwetsbare stomp toch enigszins rust te geven. Zelf heb ik niet veel problemen met het dragen van mijn prothese (behalve bij hoge temperaturen). De prothese weegt ongeveer 1,5 à 2 kilo. Een groot voordeel is dat ik een vrij lange stomp heb en daar door het gewicht goed kan dragen. Heb je een kortere stomp dan is de krachtverdeling weer heel anders waardoor het draagcomfort verandert.
Toch was ik niet tevreden met de DMC hand, dit werd mede veroorzaakt door de beperkte greep functies. Daarom heb ik gekozen voor de I-Limb, die ik na zeer veel problemen uiteindelijk ook vergoed heb gekregen. De functionaliteit van deze handprothese is toch net iets verfijnder dan de DMC. Doordat alle vingers een motor hebben beweegt ook elke vinger (dit is echter niet apart aan te sturen). Een vinger stopt pas bij een bepaalde weerstand. Hierdoor vormt de hand zich natuurlijker om een object waardoor een asymmetrische houding bij activiteiten kleiner wordt. De kans op overbelasting klachten van de andere arm en van de rug verminderen hierdoor. Door de betere functionaliteit van de hand gebruik ik deze prothese vaker dan mijn oude prothese.
Doordat ik de vergelijking kan maken tussen de beide protheses zie ik de verschillen in beperkingen of problemen. Bij echt zwaar werk of klussen gebruik ik nog steeds de DMC hand omdat deze beter bestand is tegen zware omstandigheden.
Het zou natuurlijk mooi zijn dat de plus punten uit beide handprotheses samen gesmeed zouden kunnen worden tot een goed functioneerde/robuuste handprothese.
Touch Bionic heeft dit geprobeerd met de I-Limb Pulse hand, deze mag ik testen gedurende een periode van 5 maanden dankzij het UMCG. Ik weet nog niet of deze hand beter is. Nu ik zelf een fervent handprothese gebruiker ben interesseert mij alles op dit gebied en volg ik vol belangstelling allerlei ontwikkelingen die er zijn . Ik weet dat het zelfs al mogelijk is om protheses via de hersenen aan te sturen en zodoende ook gevoel terug te krijgen.
Als dit mogelijk zal zijn ben ik best bereid om mij als proefkonijn beschikbaar te stellen. Wie weet waar dit nog eens toe leidt. Jaren geleden waren er series/films op tv zoals: De Six Million Dollar man,Terminator en Robocop. Dit was voor velen science fiction en werd als niet haalbaar geacht. Toch kon je er over dromen en fantaseren over hoe het zou zijn als…..
Lees ook: MIJN ILIMB
MIJN ILIMB